Çocuklara Çevre Bilinci Aşılama

Çevremizi koruma adına alınabilecek en büyük önlem; insana duyarlılık katmaktır. Ailede başlayan bir eğitimden söz ediyorum aslında. Çocukluk dönemi biliyoruz ki bizi şekillendiren en önemli dönem. Şimdi çocuklarımıza çevre bilincini nasıl aşılayacağımızdan bahsedelim.

Çocuklar bizlerden farklı olarak, somut düşünür. Onlara yaparak yaşayarak öğrenme şansı vermeliyiz, böylece kalıcı öğrenmeler kazandırabiliriz. Çocuklara doğayı tanıtmalıyız, ormanlara götürmeli, dinlemesini, görmesini, dokunmasını sağlamalıyız. Doğa zekasını geliştirmeliyiz yani. Bunu gezilerle, aktivitelerle desteklemeliyiz. Ekoloji kapsamlı yaz kampı çocukların ilgisini çekebilir mesela.

Bir başka yöntemi ele alalım. Çocuklara doğru model olmak gerekir, çevre bilinci aşılamada. Yere çöp atan annesini gören çocuk da büyük ihtimalle taklit edecektir bu davranışı. Çevremizi temiz tutarak, gürültü yapmaktan kaçınarak, aldığımız önlemlerle çocuklara örnek olmalıyız.

Çevre ile ilgili kitaplar okuyabiliriz. “Evvel zaman içinde kalbur saman içinde biri bir masal anlatmış. Sonra bir başkası, sonra bir başkası daha… Kelimelerle yaratılan bu sihirli dünyaların sıra dışı bir gücü var; diyar diyar gezip insanların kalbine dokunmak.” diye başlayan, çevre bilincini anlatan bir masal hangi çocuğun ilgisini çekmez ki? Rolande Causse adlı yazarın Toprak Ana Masalları adlı eserinin başrolünde bugün artık tehlike altında olan güzel dünyamız yer alıyor. Dünyanın farklı köşelerinde anlatılan bu masalların her biri, kadim bir öğreti taşıyor. Amazon Yerlilerinden ormandaki yangını söndürmek için çabalayan minicik bir kuşun öyküsünü dinlerken, bir Hint masalından doğanın dengesine müdahale etmememiz gerektiğini öğreniyoruz. Masallara inanan bir çocuğun azmiyle çiçek bahçesine dönen çorak toprakların hikâyesini ise Avustralya Aborjinleri anlatıyor bizlere.

Çevre ile ilgili konuları oyunlaştırarak çocukları aktif hale getirmeliyiz. Doğayı sevmek, çevremizi temiz tutmak konulu metinler hazırlayıp drama yöntemini kullanabiliriz.

Sanat eğitimi sırasında da çevre bilinci verebiliriz çocuklara. Atık materyallerin ve geri dönüşümü olan kağıtların kullanımı ya da beğenilmeyen resimlerin yapıldığı kağıtların yırtılması yerine arka yüzlerinin kullanımı etkinliklerde dikkat edeceğimiz çevresel boyutlardır.

Çocuklara çevre bilinci aşılama doğrultusunda TEMA, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ile işbirliği yaparak "Minik TEMA ve Minik Eller" projesi başlatmıştır. TEMA Ankara Temsilcisi Mukadder Ekremoğlu, okul öncesi eğitimin çocuğun gelişiminde kritik öneme sahip olduğunu söyledi. Çocukların doğa sevgisini kazanmış olmalarının yaşamlarının gelecek dönemlerinde doğayla iç içe bir yaşam tarzı benimsemelerini sağlayacağını belirten Ekremoğlu, bu farkındalığın çocuklara erken yaşlarda kazandırılmasının önemine işaret etti. Ekremoğlu: "Kavram ağında ortaya atılan fikirler deneylerle araştırılıyor, alan gezileriyle yerinde gidip inceleniyor, sınıfta toprak köşesi oluşturuluyor, oyunlar oynayıp dramalar yapılıyor, sanat etkinliğinde çeşitli ürünler ortaya çıkarılıyor ve bu ürünler okulda gerçekleştirilen bir sergiyle ailelere genellikle yıl sonunda sunuluyor. Ayrıca sınıflara konuk olan TEMA görevlileri, çocukları toprak ve erozyonla ilgili kısaca bilgilendiriyor. Böylelikle çocuklar bir yıl boyunca zaman zaman uyguladıkları ve aktif şekilde katıldıkları etkinliklerle toprağı tanıyor, toprağa dokunuyorlar, oyunlarla toprağı seviyor ve çevreye karşı duyarlılıkları gelişiyor." (www.tema.org.tr )

Bu tarz projelerin çoğalması dileğiyle…

Çevre sorunlarıyla ilgili kahootta hazırlamış olduğum tartışma (discussion) linkini paylaşıyorum. Soruya cevap verirseniz görüş geliştirmiş ve fikir edinmiş olurum.

https://create.kahoot.it/details/dunyamz/a03f063d-991a-4b75-9a79-714079ae057e




Yararlanılan Kaynaklar:

https://www.bebek.com/cevre-bilincini-cocugunuza-nasil-asilarsiniz

http://www.pandora.com.tr/urun/toprak-ana-masallari/627984

https://www.haberler.com/minik-tema-ve-minik-eller-topraga-projesi-2544730-haberi/